کرامت زمانی محقق می‌شود که رفتار با شأن انسانی مغایرت نداشته باشد
تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۴۴۷۹۸
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر جوان آراسته با اشاره به ملازمه میان کرامت و رفتار انسانی گفت: در واقع بهره مندی از کرامت انسانی در حوزه رفتاری زمانی معقول و مقبول است که رفتار منافاتی با شأن انسانی نداشته باشد.
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر «حسین جوان آراسته» در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با اشاره به مساله حقوق بشر، کرامت انسانی و رابطه بین این دو از منظر اسلامی، اظهار کرد: در این عرصه اشاره به این نکته لازم است که مساله کرامت انسان هم در اسناد بین المللی حقوق بشر و هم در آموزه های دینی ما مورد عنایت خاص قرار گرفته است، با این وجود اما در اسناد بین المللی به طور مثال در مقدمه اعلامیه جهانی حقوق بشر، اصل و بنیان تمام حق‌های بنیادین بشر بر کرامت انسان قرار داده شده یعنی کرامت عنوان مبنای حقوق بنیادین و آزادی‌های بشر معرفی شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: سوال اصلی و محوری آن است که اگر کرامت به عنوان مبنای حقوق بشر در اعلامیه مورد تاکید قرار قرار گرفته است آیا به معنا و مبنای خود کرامت عنایت لازم شده است یا خیر؟ در مورد اعلامیه جهانی حقوق بشر پاسخ منفی است، یعنی در این اعلامیه کرامت به عنوان مبنای حق‌ها و آزادی‌ها معرفی شده است اما اینکه کرامت چه معنایی دارد توضیحی ارایه نشده است.
وی ادامه داد: سوال اینجاست که اگر کرامت مبنای حقوق است پس مبنای خود کرامت چیست؟ پاسخ به این پرسش نیاز به تامل جدی دارد؛ در اعلامیه جهانی حقوق بشر و حتی در سایر اسناد بین‌المللی حقوق بشری به این بخش توجه لازم صورت نگرفته است اما وقتی از منظر دینی و مشخصا در قرآن کریم قضیه را بررسی کنیم به نتیجه متفاوتی می رسیم به ویژه این آیه که خداوند فرمود: «وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ...»، این آیه بیانگر کرامت اعطایی خداوند است و مفسران ما در تبیینی که برای این آیه انجام داده‌اند مبنای کرامت را ذکر کرده اند.
این پژوهشگر تصریح کرد: برای مثال اگر به تفسیرالمیزان علامه طباطبایی رجوع کنیم می بینیم که مساله عقل وفطرت به عنوان مبنای کرامت انسان مورد عنایت قرار گرفته است، اما در اعلامیه جهانی حقوق بشر به دلیلی که انسان کرامت دارد اشاره نشده است اما در اندیشه دینی، مولفه‌های عقل، فطرت و شرافت انسان به عنوان علت بیان شده است؛ بنابراین انسان به واسطه موهبت عقل و فطرتی که خداوند به او عطا کرده است یک ارزش درونی و باطنی دارد و در نتیجه خداوند او را تکریم کرده است.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر جوان آراسته افزود: وقتی به این نکات توجه می کنیم به این نتیجه می‌رسیم که لازمه پیوند حقوق بشر با کرامت در سایه رابطه حقوقی است، اگر نظام بین‌المللی حقوق بشر را بررسی کنیم هیچ یک از هواداران حقوق بشر به این مساله ملتزم نشدند یعنی این پیوند را نپذیرفتند که چون انسان عاقل است و فطرت الهی دارد بنابراین کرامت دارد و چون کرامت دارد یک سلسله از حقوق برای او به رسمیت شناخته می شود. حال اگر فرض کنیم که بگوییم انسان کرامت دارد و با توجه به کریم بودن انسان، آثار حقوقی بر او مترتب می شود در این صورت نیز تفاوتی در نگرش دینی و نگرش صرفا سکولار به کرامت انسان وجود دارد و آن تفاوت در ملازمه میان انسان و کرامت است، رویکردی که نگرش‌های سکولار به کرامت انسان دارند همان نگرشی است که در رویکردهای غیردینی می بینیم به این معنا که آنها ملازمه بین انسان و کرامت برقرار می کنند یعنی به صرف اینکه نام فردی انسان شد او دارای کرامت است که این رویکرد غیر دینی است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: در مقابل اما رویکرد دینی بین انسان و کرامت ملازمه برقرار نکرده است، ملازمه رویکرد دینی بین انسانیت و کرامت است نَه انسان و کرامت؛ یعنی کسی کرامت دارد که انسانیت داشته باشد و نَه قالب و تن و کالبد انسانی؛ این امر نشان می دهد که به صرف انسان بودن کرامت حاصل نمی شود و اینکه نام انسان بر این جسم مادی نهاده شدن کرامت را تولید نمی کند؛ چراکه انسان هایی داشته ایم که از حیوان های درنده، درنده تر بودند.
وی ادامه داد: در رویکرد غیر دینی بین انسان و کرامت ملازمه قایل می شوید نه بین انسانیت و کرامت، اما در شاکله دین زمانی می توانید بین انسانیت و کرامت رابطه برقرار کنید که حقوق بشر و کرامت را در سایه عقل انسان و نه فقط صرف عقل بلکه هویت انسانی که فطرت جزئی از آن است به شمار آورید. بنابراین با توجه به آنچه که اشاره شد به طور خلاصه می توان در پاسخ به این پرسش که میان موضوع حقوق بشر و کرامت انسانی در شاکله دین اسلام و آموزه های دینی چه ارتباطی وجود دارد این پاسخ را می توان داد که ارتباط میان این دو در سایه توجه به مبنای کرامت دینی میسر است و این مبنا عقل و فطرت به صورت توامان است؛ خداوند چون عقل و فطرت را به انسان عطا کرده است او را کرامت بخشیده و اگر انسان از عقل و فطرت الهی خود فاصله گرفت و تهی شد به دلیل اینکه انسانیت خود را از دست می دهد، آن خصیصه کرامت را به معنایی که اشاره کریم دارا نیست.
وی در ادامه و در پاسخ به این پرسش که کرامت انسانی در اسلام به چه نوع رفتاری اطلاق می شود و آیا این رفتار برای همه یکسان است، افزود: اشاره به این نکته لازم است که بهره مندی از کرامت انسانی در حوزه رفتاری زمانی معقول و مقبول است که رفتار آدمیان منافاتی با شأن انسانی نداشته باشد؛ به عنوان مثال خودفروشی یا همجنس بازي ازمنظر دینی و به بردگی کشیدن و تبعیض نژادی ازمنظر اسناد بین المللی با کرامت انسانی در تضاد آشکار است؛ با توجه به این مساله چگونه می‌توان تصور کرد کسانی که چنین اعمال و رفتار مخالف با کرامت انسانی را دارند، خودشان دارای کرامت انسانی باشند؟ مرتکبان این اعمال غیراخلاقی، هرچند به ظاهر انسان اند، ولی کرامت ندارند.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر جوان آراسته تصریح کرد: کسانی که خلق و خوی شیطانی و حیوانی دارند و درندگانی در لباس انسان‌اند در حقیقت از مقام انسانیت سقوط کرده اند، به بیان دیگر آدمیان وقتی آفریده می شوند، هویت انسانی بالقوه و در نتیجه کرامت بالقوه دارند، این رفتار و اعمال آنان است که در به فعلیت رسیدن یا نرسیدن انسان، تاثیر قطعی و حتمی دارد و بر همین اساس سخن از کرامت هیولاهایی چون یزید، شمر، چنگیز، هیتلر، صدام و ...بیشتر به جوک شبیه است.
پایان پیام/248
منبع: شبستان
کلیدواژه: حجت الاسلام و المسلمین دکتر اعلامیه جهانی حقوق بشر اسناد بین المللی کرامت انسانی انسان و کرامت کرامت انسان عنوان مبنای جوان آراسته عقل و فطرت حقوق بشر بین انسان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۴۴۷۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نشست بررسی مسائل و مشکلات حوزه سرمایه انسانی صنعت نفت برگزار شد
نشست بررسی مسائل و مشکلات حوزه منابع انسانی صنعت نفت با حضور معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، مدیران عامل و مدیریت‌های امور حقوقی شرکت ملی نفت ایران و وزارت نفت برگزار شد.
به گزارش خبرنگار شانا، نشست بررسی مسائل و مشکلات حوزه منابع انسانی صنعت نفت با حضور مهدی علی‌مددی، معاون وزیر نفت در امور توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، مدیران عامل شرکت‌های نفت و گاز پارس، ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، ملی حفاری ایران، نفت و گاز اروندان، مدیریت‌های امور حقوقی و منابع انسانی شرکت ملی نفت ایران و وزارت نفت تشکیل شد.
در این نشست مشکلات ناشی از اعمال سقف خالص حقوق، عدم معافیت فوق‌العاده‌های مربوط به مشاغل و مزایای رفاهی از شمول مالیات و اعمال سقف پاداش سنوات خدمت کارکنان صنعت نفت مطرح شد.
در این باره ضمن بررسی احکام تکلیفی در قوانین بودجه سالانه کشور درباره اعمال محدودیت‌های مورد اشاره در صنعت نفت، مقرر شد با توجه به وجود ظرفیت قانونی افزایش سقف حقوق کارمندان صنعت نفت طبق بند «پ» تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ در شورای حقوق و دستمزد کشور و هیئت وزیران، پیشنهادهای شرکت‌های اصلی اخذ، جمع‌بندی و به شورای حقوق و دستمزد ارائه شود، همچنین به‌منظور ارائه دستاوردهای حوزه صنعت نفت در سال‌های اخیر و اهداف و برنامه‌های مصوب‌شده برای افزایش تولید و نقش سرمایه انسانی در پیشبرد اهداف یادشده از حضور مدیران عامل شرکت‌ها نیز در نشست‌های تصمیم‌گیری شورای حقوق و دستمزد کشور استفاده تا به تصمیم مطلوب‌تر منجر شود.
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟